آیا کمال گرایی ما رابه فنا می دهد؟ - گیگابلاگ

بعلاوه از طرف خانواده و مدرسه و دانشگاه و اجتماع، همیشه تشویق شده ایم که کمال گرا باشیم، یعنی از ما انتظار می رفته است که همیشه کارهای خود را بدون نقص انجام داده و عالی باشیم و مشکل دقیقاً همین جاست؛ عالی بودن. عالی بودن خود یک کمبود است و نشان از آن دارد که فرد می خواهد در همه حال و در همه کاری کامل باشد، در صورتی که هیچ انسانی کامل نیست و همه آدم ها به نوعی نقصان دارند.

امروزه کمال گرایی در ادبیات روان شناختی به عنوان یک بیماری تلقی می گردد، چیزی که شاید در بیست سال گذشته یک موهبت محسوب می شد. افراد کمال گرا کسانی هستند که کارهای خود را به شیوه ای کامل و بدون نقص باید انجام دهند و به هیچ وجه حاضر به انجام کاری با اندکی نقصان نیستند. این ویژگی در انجام کار خلاصه نشده و در سایر ابعاد زندگی فرد جریان دارد؛ در ارتباط با همسر، خانواده، دوستان، همکاران و هر آنچه فکرش را بکنید، افراد کمال گرا به سوی رعایت نهایت ممیزی در گزینش افراد مختلف در حرکت هستند.

ابعاد ناسالم کمال گرایی با کمبود اعتمادبه نفس و روان رنجوری در ارتباط است. معمولاً زندگی افراد کمال گرا در یک سلسله حتماًها، بایدها و نبایدها خلاصه می گردد. آنها هر کاری را باید به حد کمال برسانند و به برترین شیوه آن را انجام دهند وگرنه راضی نخواهند شد و نرسیدن به کمال، آنها را دچار اضطراب، افسردگی و احساس گناه شدید می نماید. از طرفی این توقعات بیجا و عهده دار شدن مسئولیت های سنگین و غیرمنطقی، عرصه زندگی را بر آنان تنگ می نماید.

پدران و مادران کمال گرا آنچه را در توان دارند انجام می دهند که بچه ها کاملی تربیت نمایند، مثلاً فلان موسیقی یا فلان رشته هنری یا ورزشی را یاد بگیرند و یادگرفتن تنها مهم نیست، بلکه باید بیشتر کوشش نمایند.

کمال گرایی بهنجار: انتظارات و توقعات منطقی به فرد اجازه می دهد از کوشش خود لذت ببرد و بکوشد رشد کند و کارش را به برترین شیوه انجام دهد.

کمال گرایی نابهنجار: کمال گرایان ناسالم با ترس از شکست برانگیخته می شوند و زمانی که کوچک ترین اشتباهی رخ می دهد، نمی توانند احساس رضایت نمایند.

ویژگی های کمال گرایان

1. داشتن اهداف بلند پروازانه، جاه طلبانه، مبهم و دست نیافتنی و کوشش افراطی برای به دست آوردن آنها.

2. احتیاج شدید به موفقیت.

3. گرایش به اندیشه سیاه و سفید و نه خاکستری.

4. ارزیابی سخت گیرانه از خود و دیگران.

5. پرهیز از آشکار شدن عیب ها و نقص ها.

6. انتظارات زیاد از خود و دیگران.

7. احساس ستیزه نسبت به خود و دیگران به علت برآورده نشدن انتظارات و توقعات.

8. ناتوان بودن از درخواست یاری از دیگران، حتی از نزدیک ترین دوستان.

9. ترس از بازنده بودن.

10. ترس از اشتباه کردن، زیرا افراد کمال گرا اغلب اشتباه را مساوی با شکست می دانند.

11. ترس از نارضایتی دیگران.

12. همه یا هیچ پنداری.

13. تأکید بسیار بر بایدها.

14. اعتقاد داشتن به اینکه دیگران به آسانی به موفقیت می رسند.

افراد کمال گرا دارای والدینی با سطح بالای کمال گرایی بوده اند و این رابطه به ویژه زمانی که والد و فرزند هم جنس هستند، قوی تر به نظر می رسد. معمولاً والدین کمال گرا بیش ازاندازه انتقاد می نمایند، سختگیر هستند و کمتر از فرزند خود حمایت می نمایند.

بچه ها والدین کمال گرا همیشه باید بی نقص باشند تا خواسته های والدین شان را برآورده سازند و از نقدها شان دور باشند. آنها همیشه دنبال تأیید پدر و مادر هستند و چنین فرزندی دست به نوآوری و کارهای تازه نمی زند. او همیشه مضطرب و پریشان است.

بیماری های مرتبط: وسواس، افسردگی، بی اشتهایی عصبی، اختلالات شخصیتی، اختلالات اضطرابی (اجتماعی)، استرس، اختلالات روان تنی و میگرن.

ویژگی های افراد متعلق به تیپ شخصیتی کمال گرا

اگر چیزی باب میل شان نباشد، احساس خودخوری و عصبانیت دارند، سختگیر هستند، دائم ایراد می گیرند و انتقاد می نمایند.

بسیار تمیز و منظم هستند.

مؤدب و مبادی آداب اجتماعی هستند.

کمی وسواسی هستند، برترین ها را می خواهند، کیفیت برای شان اهمیت خاصی دارد، برای کمیت ارزشی قائل نیستند و هرگز کیفیت را فدای کمیت نمی نمایند.

بسیار مسئول هستند و از وجدان اخلاقی بالایی برخوردارند.

این افراد صفر و یکی هستند و بر این باورند که همیشه یک راهِ درست برای روبرو شدن با هر مسئله ای وجود دارد.

ایده آل گرا هستند.

ترس از خوب نبودن و کامل نبودن، آنها را به شدت رنج می دهد.

برای بهبود بخشیدن به همه چیز کوشش می نمایند.

مشکل پسند هستند، بنابراین تعجب نکنید اگر چندین بار برای خرید بروند و دست خالی بازگردند.

اصلاح کردن همه چیز جزئی انکار نشدنی از وجودشان محسوب می گردد.

از اینکه با آنها شوخی کنید، متنفر هستند و جدیت این افراد، ویژگی بارزشان به شمار می آید.

بعد مثبت: کارهایی را که احتیاج به سازمان دهی، نظم و طبقه بندی دقیق دارد، بسیار دقیق انجام می دهند. بسیار دقیق، تیزبین، باوجدان، منظم و مبادی آداب هستند.

بعد منفی: مشکل بزرگ کمال گراها عصبانیت، خشم و کینه است، اهل غر زدن هستند و در تماشا مسائل و ایرادها بسیار حرفه ای به حساب می آیند.