شباهت عجیب ماهی مرکب با این قسمت از بدن انسان - گیگابلاگ

برخی از سرپایان ازجمله ماهی های مرکب می توانند بدن خود را شفاف نمایند یا رنگشان را تغییر دهند و با این کار مخفی شوند. حالا پژوهشگران توانسته اند در آزمایشگاه همین قابلیت سلول های ماهی های مرکب را در سلول های (انسانی) پستانداران شبیه سازی نمایند.

دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا، اروین در انجمن شیمی آمریکا (ACS) اعلام نموده اند که در پروژه ای پیروز به انجام این کار شده اند. آن ها می گویند دستیابی به شفافیت از دو طریق امکان پذیر است. در روش اول میزان نوری که به وسیله سلول ها جذب می گردد، کاهش می یابد. اما در روش دوم که تمرکز این تحقیق روی آن بوده است، شیوه پراکنده شدن یا انکسار نور تغییر می نماید.

پوست ماهی های مرکب نیمه شفاف است و در بیرون آن لایه ای از سلول های رنگدانه ای به نام کروماتوفور (Chromatophores) وجود دارد که جذب نور را کنترل می نماید. هر کروماتوفور به فیبرهای ماهیچه ای متصل است که سطح پوست را شکل می دهند. این فیبرها هم خود به فیبرهای عصبی وصل هستند. تحریک این عصب ها با پالس های الکتریکی کار راحتی است و باعث انقباض عضلات می گردد. در اثر این انقباض ناحیه های رنگدانه ای هم حرکت می نمایند و رنگ آن ها عوض می گردد.

در زیر کروماتوفورها لایه جداگانه ای از ایریدوفورها قرار گرفته است. این لایه رنگدانه ای نیست و درعوض رنگ های ساختاری دارد، اما این رنگ ها ماهیتی نه ایستا، بلکه پویا دارند؛ یعنی می توان آن ها را به گونه ای تغییر داد تا طول موج های مختلف نور را بازتاب دهند.

بعلاوه لایه ای از لوکوفورها را داریم که شبیه به ایریدوفورها هستند، اما طیف کامل نور را پراکنده می نمایند و سفید به نظر می رسند. لوکوفورها حاوی پروتئین های رفلکتین هستند که معمولاً در کنار یکدیگر نانوذرات تشکیل می دهند. این لایه عمدتاً در هشت پاها و سپیداج ها وجود دارد، اما برخی از ماهی های مرکب ماده هم آن را دارند و می توانند به گونه ای تنظیمش نمایند تا فقط طول موج مشخصی از نور را پراکنده کند. اگر بخش کمی از نور منکسر گردد، این موجودات شفاف تر به نظر می رسند، اما اگر انکسار کمتری رخ دهد، آن ها کدرتر و مشاهده پذیرتر می شوند.

محققان برای شبیه سازی این عملکرد در پوست انسان از ژنی استفاده نموده اند که می تواند پروتئین رفلکتین را در سلول های ما فراوری کند. آن ها با یاری افزودن نمک به این سلول ها می توانند سازوکار رفلکتین را تنظیم نمایند و سطح شفافیت آن را کاهش یا افزایش دهد. نتیجه این پژوهش نشان داد که عملکرد این پروتئین در سلول های انسان هم بسیار شبیه به ماهی های مرکب است.

حالا دانشمندان امیدوارند که بتوانند از این روش برای آنالیز دقیق ساختارهای سلولی و توسعه روش های نو برای تصویربرداری از سلول ها استفاده نمایند.

227227