سیستم طبقه بندی اقلیمی کوپن: راهنمای جامع برای درک تنوع آب و هوایی جهان - گیگابلاگ

سیستم طبقه بندی اقلیمی کوپن Koppen

برای شناخت و طبقه بندی اقلیمی هر سرزمین یا کشور احتیاج به یک سیستم یکپارچه و منظم میباشد. اولین سیستم برای این منظور به وسیله یک گیاه شناس و اقلیم شناس روسی-آلمانی طراحی و به جهان معرفی گردید. طبقه بندی اقلیمی کوپن یکی از پرکاربردترین سیستم های طبقه بندی اقلیمی است. این سیستم اولین بار به وسیله ولادیمیر کوپن (1846-1940) در سال 1884 منتشر شد و با چندین تغییر بعدی به وسیله کوپن، به ویژه در سال های 1918 و 1936، بروز رسانی شد. بعدها، رودولف گایگر، اقلیم شناس آلمانی (1894-1981) تغییراتی را در سیستم طبقه بندی ارائه کرد که به این ترتیب گاهی اوقات طبقه بندی آب و هوای کوپن-گایگر نامیده می گردد.

طبقه بندی آب و هوای کوپن اقلیم ها را به پنج گروه اصلی آب و هوایی تقسیم می نماید که هر گروه بر اساس الگوهای بارش فصلی و دما تقسیم می شوند. پنج گروه اصلی که در جدول زیر به عنوان First Letter آمده اند عبارتند از:

A (گرمسیری)

B (خشک)

C (معتدل)

D (قاره ای)

E (قطبی)

هر گروه و زیرگروه با یک حرف نشان داده می گردد. به همه اقلیم ها یک گروه اصلی (حرف اول First Letter) اختصاص داده شده است. به همه اقلیم ها به جز اقلیم های گروه E یک زیرگروه بارش فصلی (حرف دوم Second Letter) اختصاص داده شده است. به عنوان مثال، Af یک آب و هوای جنگلی استوایی را نشان می دهد. این سیستم یک زیرگروه دما را برای همه گروه ها به غیر از گروه A اختصاص می دهد که با حرف سوم برای اقلیم های D،C،B و حرف دوم برای اقلیم در E معین می گردد. برای مثال، Cfb یک آب و هوای اقیانوسی یا گرم را نشان می دهد.

نکات تکمیلی:

1. تاریخچه و تکامل سیستم کوپن: سیستم طبقه‌بندی کوپن از زمان معرفی اولیه‌اش تا به امروز، تغییرات و بهبودهای قابل توجهی را تجربه کرده است. پس از انتشار اولیه در سال 1884، کوپن در سال‌های 1918 و 1936 اصلاحاتی را در سیستم خود اعمال کرد. بعدها، رودولف گایگر، اقلیم‌شناس آلمانی، تغییراتی را در این سیستم ایجاد کرد که منجر به نامگذاری آن به عنوان "طبقه‌بندی کوپن-گایگر" شد. این تکامل مداوم نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری و قابلیت انطباق این سیستم با پیشرفت‌های علمی در زمینه اقلیم‌شناسی است.
2. اصول اساسی طبقه‌بندی کوپن: سیستم کوپن بر پایه دو عامل اصلی دما و بارش استوار است. این سیستم با استفاده از آستانه‌های دقیق دمایی و الگوهای بارش، اقلیم‌ها را به پنج گروه اصلی و چندین زیرگروه تقسیم می‌کند. این رویکرد سیستماتیک امکان مقایسه و تحلیل اقلیم‌های مختلف را در سراسر جهان فراهم می‌کند.
3. گروه A: اقلیم‌های گرمسیری: اقلیم‌های گرمسیری در سیستم کوپن با حرف A مشخص می‌شوند و شامل مناطقی با میانگین دمای ماهانه بالای 18 درجه سانتیگراد در تمام طول سال هستند. این گروه به چهار زیرگروه تقسیم می‌شود: Af (جنگل‌های بارانی)، Am (موسمی)، Aw (ساوانا با زمستان خشک) و As (ساوانا با تابستان خشک). هر یک از این زیرگروه‌ها ویژگی‌های خاص خود را از نظر الگوهای بارش دارند.
4. گروه B: اقلیم‌های خشک: اقلیم‌های خشک با حرف B مشخص می‌شوند و شامل مناطقی هستند که میزان تبخیر در آنها بیشتر از میزان بارش است. این گروه به دو زیرگروه اصلی تقسیم می‌شود: BW (بیابانی) و BS (نیمه‌خشک یا استپی). علاوه بر این، حروف h (گرم) و k (سرد) برای تمایز بیشتر بین انواع اقلیم‌های خشک استفاده می‌شوند.
5. گروه C: اقلیم‌های معتدل: اقلیم‌های معتدل با حرف C مشخص می‌شوند و شامل مناطقی با زمستان‌های ملایم و تابستان‌های گرم هستند. این گروه به سه زیرگروه اصلی تقسیم می‌شود: Cw (زمستان خشک)، Cf (بدون فصل خشک) و Cs (تابستان خشک). حروف a (تابستان گرم)، b (تابستان معتدل) و c (تابستان خنک) برای توصیف دقیق‌تر شرایط دمایی استفاده می‌شوند.
6. گروه D: اقلیم‌های قاره‌ای: اقلیم‌های قاره‌ای با حرف D مشخص می‌شوند و شامل مناطقی با زمستان‌های سرد و تابستان‌های گرم هستند. این گروه نیز مانند گروه C به زیرگروه‌هایی بر اساس الگوهای بارش و دما تقسیم می‌شود. زیرگروه‌های اصلی شامل Dw (زمستان خشک)، Df (بدون فصل خشک) و Ds (تابستان خشک) هستند.
7. گروه E: اقلیم‌های قطبی: اقلیم‌های قطبی با حرف E مشخص می‌شوند و شامل مناطقی هستند که حتی در گرم‌ترین ماه سال، میانگین دما زیر 10 درجه سانتیگراد است. این گروه به دو زیرگروه اصلی تقسیم می‌شود: ET (توندرا) و EF (یخچالی). این اقلیم‌ها معمولاً در مناطق قطبی و ارتفاعات بسیار بالا یافت می‌شوند.
8. کاربردهای سیستم طبقه‌بندی کوپن در مطالعات زیست‌محیطی: سیستم کوپن نه تنها در اقلیم‌شناسی، بلکه در مطالعات زیست‌محیطی نیز کاربرد گسترده‌ای دارد. این سیستم به دانشمندان کمک می‌کند تا ارتباط بین اقلیم و پراکندگی گونه‌های گیاهی و جانوری را بهتر درک کنند. همچنین، در مطالعات مربوط به تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن بر اکوسیستم‌ها، سیستم کوپن ابزاری ارزشمند برای تحلیل و پیش‌بینی تغییرات آینده است.
9. نقش سیستم کوپن در برنامه‌ریزی شهری و کشاورزی: طبقه‌بندی اقلیمی کوپن در برنامه‌ریزی شهری و کشاورزی نیز کاربرد فراوانی دارد. شهرسازان از این سیستم برای طراحی ساختمان‌ها و زیرساخت‌های شهری متناسب با شرایط اقلیمی استفاده می‌کنند. در بخش کشاورزی، این سیستم به کشاورزان و محققان کمک می‌کند تا محصولات مناسب برای هر منطقه را انتخاب کنند و روش‌های کشت را بهینه‌سازی نمایند.
10. چالش‌ها و محدودیت‌های سیستم کوپن: با وجود کاربرد گسترده، سیستم کوپن با برخی محدودیت‌ها نیز مواجه است. این سیستم نمی‌تواند تمام جزئیات اقلیمی محلی را در نظر بگیرد و در برخی موارد، تفاوت‌های ظریف بین اقلیم‌ها را نادیده می‌گیرد. علاوه بر این، با توجه به تغییرات اقلیمی جهانی، برخی از مرزهای اقلیمی تعریف شده در این سیستم ممکن است نیاز به بازنگری داشته باشند.

سخن پایانی

سیستم طبقه‌بندی اقلیمی کوپن، با وجود گذشت بیش از یک قرن از معرفی آن، همچنان یکی از مهم‌ترین ابزارهای درک و مطالعه اقلیم‌های جهان است. این سیستم با ارائه چارچوبی ساده اما جامع، امکان مقایسه و تحلیل اقلیم‌های مختلف را فراهم می‌کند و نقشی کلیدی در مطالعات اقلیم‌شناسی، زیست‌محیطی و برنامه‌ریزی‌های شهری و کشاورزی ایفا می‌کند. با این حال، همانطور که دانش ما درباره اقلیم و تغییرات آن گسترش می‌یابد، ممکن است نیاز به اصلاحات و بهبودهایی در این سیستم احساس شود تا بتواند پاسخگوی چالش‌های جدید در زمینه مطالعات اقلیمی باشد.