وقتی گاز گره کور آمایش سرزمینی را می گشاید - گیگابلاگ

در کشور ما علاوه بر اینکه تهران به دلیل برخورداری از فرصت های شغلی و امکانات بیشتر، چند دهه است میزبان سیل عظیم مهاجران از اقصی نقاط کشور شده، پدیده تازه ای نیز اتفاق افتاده است؛ خشکسالی های چند سال اخیر، هجوم گروه های عظیم انسانی از فلات مرکزی کشور به سوی شمال را به دنبال داشته، در حالی که باریکه سبز سواحل خزر به هیچ عنوان توانایی پذیرایی و تاب آوری این حجم را ندارد و مهم تر آنکه جانمایی این جمعیت، مستلزم ساخت و ساز در مقیاس وسیع است. ساخت و سازهایی که می تواند به قیمت از دست رفتن منابع طبیعی و تحمیل آسیب های جدی به جنگل، کوه و دریا تمام گردد و هزاران هکتار زمین زراعی فراوری برنج را که قوت غالب بسیاری از ایرانیان و تضمین گر امنیت غذایی کشور است با مخاطره روبرو کند.

در این میان، اما یک استان پهناور با ظرفیت های بی نظیر و با دسترسی به آب های آزاد بین المللی، نظر کارشناسان برنامه ریزی و آمایش سرزمینی را به خود جلب نموده است. استان سیستان و بلوچستان همه ظرفیت های لازم برای پیشرفت، صنعتی شدن و تبدیل شدن به شاهراه ترانزیت ملی و بین المللی را در خود جای داده تا با گسیل داشتن فرصت های رشد به قلمروهای کمتر توسعه یافته و فعال سازی صنایع در حاشیه دریا گامی به سوی توسعه متعادل و متوازن در جغرافیای ایران برداشته گردد، اما این استان پرفرصت برای رونق صنایع و اشتغال آفرینی باید به منابع انرژی پایدار دسترسی داشته باشد و ناگفته پیداست که تأمین انرژی مورد احتیاج به ویژه گاز، پایه اصلی فعالیت های صنعتی، بازرگانی و واحدهای فراوریی بوده و تأمین آن، دغدغه اصلی صاحبان صنایع و فعالان کسب وکارهای عظیم و کوچک به شمار می آید.

جنوب شرق کشور با وجود تمامی استعدادهای انسانی و موقعیت ممتاز جغرافیایی، تا به امروز کمتر مجال شکوفایی صنعتی و نقش آفرینی در توسعه بلندمدت اقتصاد کشور را یافته و اکنون بی صبرانه در انتظار گسترش هرچه بیشتر گاز در اقصی نقاط آن است تا با دسترسی سهل و ارزان به انرژی پایدار و غیرآلاینده، بستری مناسب برای جذب سرمایه گذاران و رونق صنایع مولد مهیا گردد.

برای پاسخ به این احتیاج فزاینده، طرح انتقال گاز به مناطق شرقی و جنوب شرقی کشور با عنوان خط انتقال گاز هفتم و یازدهم سراسری گاز با هدف تأمین گاز مورد احتیاج استان های هرمزگان، سیستان و بلوچستان و بخشی از جنوب استان کرمان، صادرات گاز به کشورهای پاکستان و هند و نیز استفاده مطلوب از فراوریات گاز حوزه پارس جنوبی احداث شده است.

این خط انتقال گاز، اهداف چندگانه ای را در خود جای داده که می توان به گازرسانی به نیروگاه ها، صنایع پتروشیمی، واحدهای صنعتی و احداث خطوط فرعی و شبکه های شهری برای مصارف خانگی، تجاری و صنعتی در استان های واقع در طول راستا بخصوص گازرسانی به استان سیستان و بلوچستان اشاره نمود.

آن گونه که عبدالرضا ابوالحسینی، مجری طرح خطوط انتقال گاز هفتم و یازدهم سراسری گاز که او و همکارانش مسؤولیت خطیر را در گازرسانی به استان سیستان و بلوچستان با همه چالش ها و موانع به عهده دارند، می گوید، اجرای پروژه های گازرسانی در استان پهناور سیستان و بلوچستان و توسعه شبکه های گازرسانی به صنایع کوچک و عظیم و گازرسانی به 30 شهر و روستا، نیروگاه های چابهار و کنارک، کارخانه های سیمان خاش و زابل از جمله تعهدات این طرح است.

همچنین از آنجا که گازرسانی به مجتمع پتروشیمی مکران و صنایع چابهار از اولویت های اساسی دولت است، برای شتاب بخشی به پروژه راهبردی ایرانشهر - چابهار - مکران تدابیر ویژه ای اندیشیده شده تا هر چه سریع تر این مناطق، تحت پوشش این انرژی توسعه آفرین قرار گیرند و به این ترتیب اساسی ترین زیرساخت مورد احتیاج برای شکل گیری و شکوفایی صنایع منطقه مهیا گردد. از این رو برای تسریع در فرایند اجرای پروژه ایرانشهر - چابهار - مکران این پروژه به چهار گستره مجزا تقسیم شده است و پیمانکاران مختلفی اجرای هر قسمت را به عهده گرفته اند.

در حال حاضر بعضی پیمانکاران برای خرید لوله و تجهیز کارگاه اقدام نموده و بعضی دیگر نیز وارد مرحله خاکبرداری و راستاسازی شده اند. این پروژه 300 کیلومتری به 4 قطعه در سایزهای مختلف تقسیم شده و مطابق برنامه در اواخر نیمه اول یا اوایل نیمه دوم سال 1400 به اتمام می رسد.

گازرسانی به نیروگاه ها نیز در این استان اهمیت فراوانی دارد. نیروگاه های استان در حال حاضر از سوخت مایع مازوت استفاده می نمایند. سوخت مایع، هزینه های سنگین تهیه، حمل ونقل و نگهداری را به صنایع تحمیل می نماید. در حالی که با گازرسانی به صنایع همه این هزینه ها حذف شده و هوای پاک برای ساکنان منطقه به ارمغان می آید، ضمن آنکه تأمین مالی پروژه ایرانشهر - زاهدان نیز با بهره گیری از ظرفیت های بند ق و از محل صرفه جویی حاصل از جایگزینی سوخت پاک در نیروگاه زاهدان انجام شد. نیروگاه های چابهار و کنارک در حال حاضر از سوخت مایع استفاده می نمایند که با گازرسانی به این صنایع گام عظیمی در راستا توسعه مالی استان برداشته خواهد شد.

بنابراین با این روایت بدون تردید تحقق این پروژه ها، توسعه قابل ملاحظه ای در زیرساخت های مالی، صنعتی و ایجاد فرصت های شغلی فراوان در منطقه را به دنبال خواهد داشت. این خاصیت انرژی زندگی سازگاز است که به هر جغرافیایی که پا می گذارد، زندگی مردم آن منطقه را به قبل و بعد از ورود گاز تقسیم می نمایند. گازی ها طی این سال ها آموخته اند که از دل ظرفیت های پنهان مانده و کمتر دیده شده، فرصت هایی طلایی برای رونق معیشت و کسب مردم بسازند.

داستان گاز و سیستان و بلوچستان بسیار فراتر از اجرای چند پروژه عظیم است. گاز آمده تا همه آن سال هایی که مردم این کهن دیار کمتر روی مهربان زندگی را دیده اند، جبران کند و روی خوش زندگی را پیش روی چشمان منتظر و شکیبا آنان به تصویر بکشد. آنها که با جغرافیای سیستان آشنایی دارند، نیک می دانند که برای پیشبرد یک برنامه باید با ده ها مانع جنگید تا پروژه یک گام به جلو پیش برود. شاید مگاپروژه های جاری در این سرزمین آخرین پروژه های توسعه ای عظیم در سطح گاز کشور باشد که در چنین مقیاس عظیمی اجرا می گردد و صد البته اطمینان داریم نسل طلایی صنعت گاز همچون دیگر استان های کشور، آماری استثنایی از خود به یادگار خواهند گذاشت و آخرین قله های بلند توسعه را باشکوه تر از گذشته فتح خواهند کرد.

منبع: هفته نامه مشعل

راوه بلاگ: راوه بلاگ | با مجله صنعتی راوه همراه باشید