اضافه کردن شکر به قهوه: آری یا نه؟ قهوه؛ معجزه گری روزمره یا شمشیری دولبه؟ - گیگابلاگ

پاسخ در ماده ای به نام کافئین (Caffeine) نهفته است-ترکیبی که به عنوان یک محرک قدرتمند شناخته می گردد و به مغز اجازه می دهد تأثیر آدنوزین (Adenosine)، ماده ای که باعث احساس خواب آلودگی می گردد، را مسدود کند. به زبان ساده، کافئین مغز را گول می زند که خسته نیست و هنوز انرژی دارد.

اما نکته جالب اینجاست: پژوهشی تازه نشان داده که ترکیب این ماده با شکر، می تواند ساعت زیستی بدن را دستکاری کند و اثر آن را حتی قدرتمندتر کند. آیا این به معنای انرژی بیشتر است؟ یا خطر اختلال در خواب؟

تصور کنید ساعت 3 بعدازظهر است، شما خسته اید اما کارهای زیادی به جای مانده اند. یک فنجان قهوه با شکر می نوشید و ناگهان انرژی تان افزایش می یابد. حالا این سوال پیش می آید: آیا این افزایش انرژی تنها یک حس موقت است یا واقعاً ساعت بدن شما دستخوش تغییر شده است؟

شکر در قهوه؛ دوست یا دشمن؟

بر اساس پژوهش تازهی که در دانشگاه هیروشیما اجرا شده است، ترکیب کافئین و شکر نه تنها می تواند تأثیر قهوه را تقویت کند، بلکه ممکن است ساعت زیستی بدن را به طور چشمگیری تغییر دهد.

این تحقیق به طور تصادفی آغاز شد، زمانی که دانشمندان در حال مطالعه رفتار موش ها هنگام مصرف آب کافئین دار شیرین شده بودند. آن ها متوجه تغییرات عجیبی در الگوهای رفتاری شدند که باعث شد آنالیز دقیق تری روی اثر شکر انجام دهند.

آزمایش روی موش ها: ترکیب کافئین و شکر چگونه عمل کرد؟

در این مطالعه، موش ها آب حاوی 0.1 درصد کافئین همراه با 1 درصد ساکاروز (Sucrose) یا 0.1 درصد ساخارین (Saccharine) دریافت کردند. میزان کافئین مصرفی موش ها معادل نیمی از کافئین موجود در یک فنجان اسپرسو برای انسان بود و میزان شکر، یک دهم محتوای شکر در یک نوشیدنی انرژی زا بود.

افزایش زمان آزاد چرخه زیستی: تغییرات شگفت انگیز ساعت بدن

پژوهشگران دریافتند که موش هایی که این ترکیب را مصرف کردند، زمان آزاد چرخه زیستی آن ها از 26 ساعت به 30 ساعت افزایش پیدا کرد. این زمان آزاد، یعنی طول ساعت زیستی بدن آنها یا ریتم شبانه روزی (Circadian Rhythm) که بعد از گذشت این زمان، ساعت زیستی و بدن به اصطلاح ری ست یا تنظیم مجدد می گردد.

جالب تر اینکه بعضی از موش ها به طور کامل از شب زی (Nocturnal) به روز زی (Diurnal) تغییر ماهیت دادند. یعنی دیگر به جای فعالیت شبانه، روزها فعال بودند و ساعات فعالیت شان هم بیشتر بود.

ارتباط با سیستم پاداش مغز؛ نقش دوپامین

پژوهشگران معتقدند که این اثر، ناشی از مصرف بیشتر کافئین نبوده است، زیرا میزان مصرف تفاوتی نداشت. به نظر می رسد که ترکیب شکر و کافئین بر سیستم پاداش مغز تأثیر می گذارد و باعث ترشح دوپامین (Dopamine)، هورمون احساس لذت، می گردد.

دوپامین به عنوان یک ناقل عصبی، علاوه بر ایجاد حس خوشایند، می تواند چرخه خواب و بیداری را مختل کند. همین موضوع ممکن است عامل افزایش انرژی و اختلال در ساعت زیستی بدن باشد.

آیا این یافته ها برای انسان هم صدق می نماید؟

این تحقیق هنوز به طور کامل روی انسان ها آزمایش نشده است. بااین حال، پژوهشگران پیشنهاد می نمایند که اضافه کردن شکر به قهوه، به خصوص در ساعات صبح، ممکن است ارزش امتحان کردن داشته باشد-البته به شرطی که فرد دچار اختلالات خواب نباشد.

نکات علمی برای بهبود اثر قهوه بر بدن

1. مصرف قهوه بعد از صبحانه:

نوشیدن قهوه بلافاصله بعد از بیدار شدن ممکن است واکنش بدن به گلوکز را مختل کند. بهتر است ابتدا صبحانه بخورید و سپس قهوه بنوشید.

2. افزودن شیر به قهوه:

اضافه کردن شیر به قهوه می تواند خاصیت ضدالتهابی آن را تقویت کند. پروتئین های شیر با ترکیبات آنتی اکسیدانی قهوه واکنش می دهند و فواید بیشتری ایجاد می نمایند.

3. نوشیدن قهوه قبل از ورزش:

تحقیقات نشان داده اند که مصرف قهوه حدود 30 دقیقه قبل از ورزش های هوازی می تواند چربی سوزی را افزایش داده و عملکرد بدنی را بهبود ببخشد.

4. پرهیز از قهوه در ساعات پایانی روز:

برای افرادی که دچار بی خوابی هستند، توصیه می گردد از مصرف قهوه به ویژه همراه با شکر در ساعات پایانی روز خودداری نمایند، زیرا ممکن است باعث اختلال در ریتم شبانه روزی گردد.

قهوه و شکر؛ ترکیبی معجزه آسا یا خطرناک؟

پژوهش های تازه نشان داده اند که ترکیب شکر با قهوه می تواند تأثیری فراتر از انتظار بر ساعت زیستی بدن داشته باشد. این یافته ها ممکن است برای کسانی که در پی افزایش انرژی و تمرکز هستند، خبر خوبی باشد، اما در عین حال برای افرادی که با مسائل خواب روبرو اند، هشداری جدی محسوب می گردد.

مانند هر ماده دیگری، مصرف قهوه و شکر نیز نیازمند تعادل است. چه برای بیدار ماندن در ساعات طولانی شبانه و چه برای آغاز پرانرژی یک روز کاری، انتخاب آگاهانه می تواند بهره وری شما را افزایش داده و از آسیب های احتمالی جلوگیری کند.