رئیس اسبق سازمان توسعه تجارت: فرایند صادرات پرهزینه شده ، تجارت خارجی کشور نیازمند مدیریت متمرکز - گیگابلاگ

گروه اقتصادی خبرنگاران، امروز روز ملی صادرات است. صادرات موضوعی است که همه به صورت سنتی با آن رو به هستیم، مردم عادی زمانی با صادرات آشنا می شوند که نرخ کالایی در داخل به شدت افزایش بیابد آن زمان متوجه می شوند که فلان محصول صادر شده و، چون صادرات اصولی نبوده نرخ کالا بالا رفته است، هر چند که کماکان می دانیم برخی کالا ها و محصولات مثل فرش دستبافت ایرانی و پسته و زعفران محصولات صادراتی ما هستند، اما در دنیایی که صادرات سنتی با تغییرات بسکمک رو به رو شده و اقسام کالا ها و خدمات صادراتی متنوع تر شده اند همچنان شرایط صادرات کشور مناسب نیست. صادراتی که موتور محرک تولید است و اگر جان بگیرد معیشت و اشتغال مردم را هم ارتقا می دهد. در روز ملی صادرات به سراغ حمید صافدل؛ رییس اسبق سازمان توسعه تجارت ایران رفتیم تا با وی درباره مهمترین مسائل بخش صادرات کشور و راه چاره های ارتقای جایگاه صادرات در اقتصاد ایران سخن بگوییم.

شرایط صادرات را در حال حاضر و در اقتصاد کنونی کشور چگونه ارزیابی می کنید؟

واقعیت قضیه این است که فعالیت اقتصادی به ویژه در حوزه تجارت خارجی و بخصوص در حوزه صادرات در شرایط فعلی کار بسیار سختی شده است. فعالین اقتصادی در شرایط نابرابر و غیرعادی وارد فعالیتی شده اند که منافع آن برای اقتصاد ملی حائز اهمیت است، به همین دلیل فعالین اقتصادی و صادرکنندگان می بایست مورد توجه، حمایت و پشتیبانی ویژه دولت و حاکمیت قرار بگیرند. متاسفانه شرایط برای صادرات در مقوله های مختلفی سخت شده است، در حالی که صادرات ایده آل وابسته به رعایت مقوله هایی، چون نوآوری، تنوع، کیفیت قیمت تمام شده و فهرست از این موارد تاثیر گذار است که شرایط کنونی اقتصاد تحقق این مولفه های لازم را به شدت سخت کرده است. با توجه به این موضوع باید درک درستی از شرایط صادر کننده داشته باشیم تا صادر کنندگان در شرایط کنونی باید بیش از گذشته مورد حمایت و عنایت دولت و مسوولین مربوطه قرار بگیرند.

بیشتر بخوانید:

واعظ آشتیانی: مجلس عملکرد معاونت اقتصادی وزارت خارجه را بررسی کند/ فرصت سوزی تجاری در غیاب رایزن بازرگانی

سرمایه گذاری ترکیه برای توسعه تجارت الکترونیک/ وزارت تجارت ترکیه با آمازون قرارداد بست

مهمترین بستر های رشد صادرات را عنوان بفرمایید که چیست و اینکه تا چه حد در تحقق این زمینه ها عملکرد موفقی داشته ایم؟

اساسا در شرایط بهبود فضای کسب و کار و شرایط تسهیل تجارت با مولفه هایی همچون کاهش هزینه های تجاری، افزایش سرعت در تجارت و کاهش اسناد مورد مبادله می توانیم زمینه های تسهیل یک تجارت مطلوب را فراهم کنیم. در حالی که اتفاقا در شرایط فعلی باید با حساسیت بیشتری این مولفه ها را یک به یک در صادرات کشور لحاظ کنیم، اما متاسفانه همه این مولفه ها برعکس عمل می کند به این معنا که دستگاه های مختلفی وارد نظام تجاری کشور شده اند که با افزودن اسناد تعهدی و تاییدیه ها و بروکراسی های دست و پاگیر به کندی تجارت و گران تر شدن تجارت دامن زده اند. اگر بنا باشد تجارت به صورت کند و پرهزینه انجام شود طبیعتا قدرت رقابت کالا ها و خدمات صادراتی ایران در بازار های هدف از دست می رود.

برای توسعه و ارتقای صادرات کشور چه باید کرد؟

اگر به دنبال افزایش کیفیت و کاهش قیمت کالای صادراتی خود هستیم براساس این مولفه ها باید بر برند سازی، هویت بخشی، ماندگاری و شفافیت در معرفی کالا بیش از پیش تمرکز کنیم. متاسفانه شرایط صادراتی کشور به قدری اسف بار شده است که حتی برخی از صادر کنندگان ترجیح می دهند هویت خود را کتمان کنند، این مساله موضوع مهمی است که باید دلایل آن مورد بررسی قرار بگیرد که چرا صادر کننده با استفاده از کارت دیگری کالای خود را صادر می کند؟ چرا صادر کننده تمایلی به افشای هویت خود ندارد؟ قطعا پنهان نگاه داشتن هویت صادر کننده به دلیل تعهدات اضافه ای است که بر وی تحمیل می شود. آنقدر بستر های مختلف برای صادر کننده باید فراهم باشد که نه تنها از افشای هویت خود نگران نباشد، بلکه افشای هویت برای او امتیاز به شمار رود، یعنی در سیاست های تجاری و اقتصادی باید به گونه ای عمل کنیم که بخش زیادی از منافع و عایدی صادرات به صادر کننده بازشود، هرچند صادرات در راستای منفعت رسانی به اقتصاد ملی انجام می شود، اما این صادر کننده است که با فعالیت خود منافعی را به اقتصاد ملی می رساند پس صادر کننده باید از شرایط صادراتی به صورت حداکثری منتفع شود. اگر بپذیریم که مقوله صادرات منجر به افزایش درآمد های ملی و باعث افزایش کیفیت تولیدات ما می شود باید در این جهت قرار بگیریم که حتما برای باقی ماندن در عرصه صادرات باید در فضای رقابتی و در جهت رقابت قرار بگیریم، بنابراین ناگزیر به ارتقای کیفیت کالا و خدمات خود می شویم؛ بنابراین با توجه به این مقوله مهم که صادرات به افزایش اشتغال کمک می کند و ثروت ملی تولید می کند و باعث افزایش مهارت های فنی می شود قطعا بیش از پیش به صادرات بها می دهیم لذا برای رسیدن به اهداف عنوان شده به صورت صد درصدی و حداکثری لازم است صادر کننده مورد حمایت قرار بگیرد. در دوران مدیریت در سازمان توسعه تجارت به یاد دارم به این موضوع رسیدیم که اگر به صورت فرضی درآمد حاصل از صادراتمان را در یک سال با سال قبل با یک عدد ثابت یا یک عدد افزایش یافته منطقی مقایسه کنیم متوجه می شویم که نسبت صادرات کالا ها از سال گذشته به امسال تغییر کرده است، یعنی اگر امسال عدد معینی درآمد ما از صادرات زعفران بوده این عدد سال قبل متعلق به پسته یا سایر کالا ها بوده است، ازسوی دیگر بازار ها و عوامل و فعالین اقتصادی نیز تغییر کرده بودند، حتما مسائلی موجب شده که چنین اتفاقی بیفتد که یک سال بازار های هدف ما به سمت شرق دنیا رفته و یک سال هم به سمت کشور های همسایه، یک سال یک کالا افزایش صادرات داشته و سال بعد همان کالا با کاهش صادراتی محسوسی رو به رو شده است. این تغییرات گویای آن است که متغیر های زیادی در تحقق و معین بازار های صادراتی و تایید فعالین اقتصادی کشور موثرهستند.

بیشتر بخوانید:

چرا بازارهای هدف صادراتی را از دست دادیم؟

مودودی: شرکت های برند امپراطوران عصر جدید هستند

وقتی سود سرمایه گذاری در صنعت غذایی معادل درآمد نفتی کشور است!

بخش خصوصی یعنی فعالان اقتصادی و صادر کنندگان و خود سازمان توسعه تجارت وزارت صمت در تکمیل فرآیند چرخه صادراتی تا چه حد موظف به همکاری بیشتر و دولت تا چه اندازه موظف به حمایت از آنهاست؟

به هر حال بهترین راه چاره برای فائق آمدن بر مسائل صادراتی و رسیدن به یک راه چاره موفقیت آمیز در اقتصاد فعلی افزایش تعامل و گفتمان با بخش خصوصی است. قطعا بهترین کسانی که در امر تجارت و صادرات می توانند به مسوولین مشورت دهند و راه چاره های صحیحی را در امر تجارت و اقتصاد به آن ها گوشزد کنند، راه چاره هایی که به افزایش صادرات منتهی شود، کسای که راه را از چاه تشخیص می دهند و مشورت دهندگان خوبی در این زمینه هستند خود فعالان تجاری و صادر کنندگان هستند. مسلما در زمینه تجارت و صادرات نباید تصمیمی اتخاذ شود الا اینکه نظر فعالین اقتصادی در آن نظر دریافت شده باشد. نباید تصمیمی به مرحله اجرا در بیاید مگر اینکه تبعات آن تصمیم را در یک سنجش منطقی از فعالین بازار دریافت کرده باشیم. بنده معتقدم در حوزه مشورت با همه، اما در حوزه اجرا با تمرکز و تدوین بهترین تصمیم و سیاست های اجرایی حوزه متمرکزی برای اجرا باید ایجاد کنیم و هیچ سازمانی جز سازمان توسعه تجارت بهترین حوزه متمرکز برای اجرا و تدوین و نظارت بر سیاست های تجاری کشور نیست. از این رو برای سازمان توسعه تجارت باید نقش حداکثری قائل شد، قطعا اگر این موضوع محقق شود و سازمان توسعه تجارت بیشتر طرف مشورت مسوولین قرار بگیرد، ضمن اینکه از تداخل تصمیم ها و تنه زدن های تصمیماتی غیر مرتبط جلوگیری کنیم، حرکت در چنین جهتی به بهبود فضای کسب و کار و افزایش تولید ثروت ملی و ایجاد اشتغال و در کل جهش تولید کمک شایان توجهی می کند.

راوه بلاگ: راوه بلاگ | با مجله صنعتی راوه همراه باشید

منبع: خبرگزاری دانشجو