طرح تابستانه کتاب 99؛ کتابفروشان چه می گویند؟ - گیگابلاگ

کتابفروشان در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا درباره نحوه و شرایط برگزاری تابستانه کتاب 99، حرف های متفاوتی دارند و نکاتی را یادآوری نموده اند که می تواند در دوره های بعدی طرح های تخفیف فصلی به آنها توجه گردد. طرح هایی که با اعلام معاون کتاب و فرهنگ موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران چندان هم دور نیستند و پس از تامین اعتبار از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در پاییز 99، دوره بعدی آن برگزار خواهد شد.

کتابفروشان طرح تابستانه 99 را مانند دیگر طرح های تخفیف فصلی، یاری رسان و مهم ارزیابی کردند و اطلاع رسانی ضعیف، کم بودن اعتبار خرید، مسائل سامانه ثبت کتاب و انتخاب روزهای نامناسب را از مهم ترین مسائل این طرح دانستند.

مخاطبان از وجود طرح تابستانه اطلاع ندارند

موسوی، فروشنده کتابفروشی حکمت در ابتدای خیابان ابوریحان، درباره این دوره از طرح تابستانه کتاب گفت: تفاوت چشمگیری نداشته ایم، ما همواره به همین شکل کار می کردیم. سال جاری هم مثل دوره های قبلی بود. فروش کتاب به کلی ضعیف است و کرونا هم دلیل دیگری شده است، اما نتیجه طرح تابستانه، بد نبوده و قابل توجه است.

وی اضافه نمود: اعتبار ما در طرح هنوز به انتها نرسیده و در این زمان باقی مانده هم فکر نمی کنم تمام گردد. در هفته دوم نسبت به آغاز طرح مشتری ها کمتر شدند.

این کتابفروش با بیان این که بارکدخوان طرح تابستانه کتاب، بعضی کتاب ها را نمی شناسد، اضافه نمود: از آنجا که مشتری های ثابت داریم، نمی توانم به آن ها بگویم این کتاب شامل تخفیف می گردد و دیگری نمی گردد. قیمت بعضی کتاب ها نیز به روز نشده و در سامانه با قیمت چاپ های قبلی ثبت شده و تفاوت قیمت تخفیف زیاد است.

موسوی ادامه داد: به نظر می رسد کسی که سامانه را در اختیار دارد حتی یک بار هم کتابفروشی ننموده که بداند چه مسائلی وجود دارد. بعضی از مشتریان ما با شنیدن اینکه بعضی کتاب ها ثبت نشده اند یا تخفیف ندارند دل خور می شوند به همین دلیل مجبوریم حتی جایی که تخفیف اعمال نمی گردد، از سرمایه خودمان تخفیف بدهیم. البته این را هم اضافه کنم این مشکل همواره و در همه دوره ها وجود داشته است.

وی تاثیر طرح تابستانه در فروش کتاب ها را اندک دانست و گفت: بعضی خریداران برای خرید کتاب دست نگه می دارند تا طرح فصلی آغاز گردد و برای خرید کتاب عجله نمی نماید. از سوی دیگر خیلی از مخاطبان هم از وجود طرح اطلاع ندارند، با این که سال گذشته از طرح استفاده نموده اند، باز هم به خاطر ندارند این طرح فصلی برگزار می گردد و از روی دادن آن تعجب می نمایند.

طرح تابستانه، به مخاطب برای تهیه کتاب یاری می نماید

سلمان مفید، مدیر کتابفروشی مولی با بیان این که فروش غیرحضوری، یکی از مهمترین تفاوت های این دوره با دیگر طرح های فصلی است گفت: سال جاری در تابستانه کتاب، فروش غیرحضوری بیشتر شده و حتی از شهرهای دیگر هم، به ما سفارش کتاب داده اند و به وسیله پیغام رسان ها بیشترین فروش را داشته ایم.

وی با اشاره به این که فروش آنلاین و تلفنی در خارج طرح نیز همواره در کتابفروشی مولی برقرار بوده، اضافه نمود: به دلیل شرایط همه گیری، حتی خود ما هم به مخاطبان توصیه می کنیم به وسیله فضای مجازی کتاب های مورد نظر خود را تهیه نمایند و از طرح تابستانه هم بهره ببرند.

مفید تفاوت فروش کتاب در دوره طرح تابستانه و غیر آن را اندک دانست و ادامه داد: این طرح ها بیشتر به مصرف نماینده یاری می نماید تا کتابفروش، چون افرادی که از ما خرید می نمایند، در هر صورت خرید را انجام می دهند اما در زمان طرح های فصلی خرید خود را جمع می نمایند و در 10 روز برگزاری طرح تابستانه کتاب می خرند، به همین دلیل برای کتابفروشی ها سود و تاثیر چشم گیری ندارد اما برای مخاطب کتاب، مناسب است.

وی گفت: بیشتر آثار نشر مولی در نمایشگاه کتاب را نهادها و کتابخانه های عظیم دولتی می خریدند، اما سال جاری این بخش را از دست داده ایم. برگزار نشدن نمایشگاه، به نفع اهالی کتاب بود و ملاقات با مشتریان در کتابفروشی برای ما خیلی بهتر است. هم مخاطب برای آمدن تا نمایشگاه کتاب هزینه نمی نماید و هم ما هزینه هنگفت نمایشگاه را متحمل نمی شویم.

این کتابفروش، با بیان این که نمایشگاه کتاب مجازی، طرحی جدی و قابل پیگیری نیست، ادامه داد: وزارت فرهنگ و ارشاد زیرساخت های لازم برای این کار را ندارد و فراهم کردن آن موقع زیادی خواهد برد.

وی کم بودن سقف خرید برای مخاطبان را مهمترین مساله در طرح تابستانه کتاب دانست و اضافه نمود: با گران شدن کتاب ها، برای خرید یک کتاب باید 150 هزار تومان هزینه کرد که این همه سقف خرید کتاب در طرح تابستانه است.

مفید درباره سقف اعتبار کتابفروشی گفت: اعتبار اولیه ما در 5 روز نخست انتها یافت و تا کنون دو بار هم حساب مان را تمدید نموده ایم و تخفیف اشتراکی به مشتریان می دهیم به طوری که از 20 درصد تخفیف، 10 درصد را کتابفروش می پردازد و 10 درصد باقی دیگر را وزارت فرهنگ و ارشاد، پرداخت می نماید. سقف فروش به قدری کم است که ممکن است در این یکی دور روز انتهای هم دوباره تمدید کنیم.

وی طولانی بودن فرایند ثبت کتاب ها یکی از مسائل قابل رفع این طرح دانست و گفت: کندی اینترنت و سختی پردازش سایت، مشتریان و ما را معطل می نماید. اگر این نکته رفع گردد، بسیار به پیشرفت طرح یاری می نماید.

خانه کتاب برای تبلیغات طرح تابستانه از ظرفیت فرهنگی شهرداری های استفاده کند

یارمحمدی، مدیر خانه کتاب جمعه ورامین، گفت: تخفیف طرح تابستانه با توجه به قیمت بالای کتاب ها جز در خریدهای زیاد به چشم نمی آید، اما مشتری اکنون راغب تر است که از تخفیف های فصلی استفاده کند.

وی گفت: اطلاع رسانی درباره طرح از آغاز به عهده خود ما بوده است به مشتریان و مخاطبان اطلاع داده ایم. تا جایی که من همکاران را رصد کردم، خود کتاب فروشی ها هستند که مسئولیت تبلیغات را به عهده دریافتد. اگر خانه کتاب می خواهد فروش کتاب قابل توجه گردد باید تبلیغات بیشتری در دوره های آینده در برنامه خود قرار بدهد. من از شهرداری ورامین درخواست کردم بنر تابستانه کتاب را در یک محل پرتردد نصب کند. شاید بهتر باشد خانه کتاب برای تبلیغات نیز برنامه ای بریزد و از ظرفیت فرهنگی شهرداری ها بهره بگیرد.

این کتابفروش بیان نمود: تبلیغات یکی از عناصر بسیار مهم در معرفی کتاب و کتابفروشی هاست و بسیاری کتابفروشان به ویژه در خارج از مرکز اصلی تهیه کتاب گم نام هستند.

یارمحمدی اضافه نمود: طرح های فصلی تخفیف کتاب از معدود کارهایی است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می تواند برای مخاطبان کتاب انجام دهد و شاید کار دیگری از آنها برنیاید. کار مهم تری که شاید انجام به یاری کتابفروشی هم بیاید کم کردن هزینه فراوری کتاب است.

وی مسائل طرح را چنین برشمرد: یکی از مسائلی که در طرح های فصلی با آن روبه رو شده ایم، این است که مخاطب همه کتاب هایی را که احتیاج دارد در روزهای طرح تهیه می نمایند و بعد از آن فروش کتاب به نصف می رسد و مخاطب تا طرح تخفیفی بعدی برای خرید کتاب صبر می نماید. طرح های فصلی همانند نمایشگاه کتاب یک دوره شوک دارد و پس از انتها افت محسوسی در فروش کتاب به وجود می آید.

این کتابفروش اضافه نمود: سامانه فروش کتاب خانه کتاب مشکل فنی خاصی ندارد اما امکان در فرایند استفاده کمی سخت گردد، مسأله به روز رسانی اطلاعات از خانه کتاب یا ناشر، باید پیگیری گردد و داده ها صحیح باشند و جز این مسأله دیگری نیست.

وی درباره عناوین پرفروش، گفت: خود ما هستیم که به مخاطب فرصت انتخاب کتاب می دهیم و بر اساس آنچه می شناسیم به او کتاب معرفی می کنیم. اعتبار ما در هفته نخست به انتها رسیده و تمدید شده است، البته علت آن فروش قابل توجه یا مشتریان زیاد نیست بیشتر قیمت بالای کتاب این اتفاق را رقم زده است.

طرح های تخفیفی، سه برابر شدن قیمت کتاب را پوشش نمی دهد

بختیاری، از مدیران کتابفروشی مروارید، با بیان این که مسائل معیشتی بر خرید کتاب اثر گذاشته است، گفت: طرح تابستانه سال جاری با سال های گذشته تفاوتی نداشت، جز این مردم بودجه ای که برای کتاب اختصاص می دهند کمتر شده است. از سوی دیگر این طرح آخر ماه، برگزار و زمانی آغاز شد که دیگر فرصت برنامه ریزی برای حقوق دریافتی نبود، این نکات در موفقیت طرح های تخفیف مهم است.

وی اضافه نمود: اولین بار که طرح برگزار گردید در ایام عید بود و بسیار خوب آغاز شد، فروردین ماه برای مردم از نظر معیشتی موقعیت مناسبی است، آن دروه یکی از بهترین دوره های طرح های فصلی تخفیف کتاب و عالی بود. این طرح های فصلی بسیار بهتر از نمایشگاه کتاب هستند، در کتابفروشی های ازدحام کمتر است، مسائل کمتری دارد، دسترسی آسانتر است، سقف خریدی وجود دارد که فرصت برنامه ریزی برای بودجه را به مخاطب کتاب می دهد، کار خوبی است که خانه کتاب انجام داده.

بختیاری در شرح مسائل نرم افزاری سامانه خرید کتاب، گفت: باید شرایط را به طور کلی سنجید، شرایط اینترنت در همه کشور نوسان دارد و سیستم ها کند هستند و نکته های متفاوتی در این زمینه وجود دارد. با در نظر دریافت این موارد چقدر می توانیم متوقع باشیم؟ باید خودمان را با این شرایط وفق بدهیم، سخت است و مشتری مجبور می گردد زمان بیشتری صرف کند و زمان بر است اما برای مخاطب کتاب ارزش دارد که صبوری کند.

این کتابفروش در مورد اعتباری که در این طرح به کتابفروشی مروارید اختصاص یافته است، گفت: اعتبار ما تقریبا به انتها رسیده و این روزهای انتهای، یک بار آن را تمدید می کنیم و طرح مشارکت را درخواست می کنیم. ما کتاب های نشر خودمان را که مروارید باشد با تخفیف خودمان به مشتری می دهیم و از اعتبار طرح تابستانه او کم نمی کنیم، ما از ابتدای طرح از سال 1394 با آن همراه بوده ایم و در این کار پخته شده ایم، راستا برای ما روشن است. من همواره از این طرح ابراز رضایت نموده ام و گفته ام عالی است.

بختیاری اضافه نمود: کار کتاب همواره مسائل خودش را دارد اما همین که با این شرایط مالی باز هم کار دوام دارد، مهم و ارزشمند است. درصد خواننده خیلی کم شده است، بودجه خرید کتاب خانواده ها شاید تا یک پنجم کاهش یافته است، این موقعیت برای دانشجویان بسیار خوب است که از تخفیف ها استفاده نمایند.

وی با بیان این که مساله کتابفروش ها نقدینگی است، گفت: وقتی نمایشگاه کتاب برگزار نشد، ناشر خیلی ضربه خورد، چون روی این نقدینگی حساب نموده بود. این طرح هم به مخاطبان یاری نموده هم به کتابفروشان و ناشران. نقدینگی آن در حد نمایشگاه کتاب نیست اما طرح برای مردم هم راحت تر است.

بختیاری اضافه نمود: این تخفیف ها به سود مردم است، این نکته که با وجود هزینه های کمرشکن، هنوز مردم کتاب می خرند، علاقه آن ها را نشان می دهد، اما قیمت کتاب به قدری بالا رفته که کتاب 30 تومانی، 90 تومان قیمت خورده است. طرح هم این سه برابر شدن را پوشش نمی دهد اما باز هم از هیچ بهتر است.

برای طرح های فصلی کتاب باید مثل نمایشگاه تبلیغ گردد

معدن نژاد، مسئول بخش کتاب در شهر کتاب هفت چنار در منطقه بریانک، با بیان این که شرایط طرح با دوره ها گذشته تفاوتی نداشته است و با همان ساز و کار برگزار گردیده است، گفت: با توجه به این که درمنطقه ما کتاب فروشی قابل توجهی نیست و شهر کتاب هفت چنار مهم ترین کتاب فروشی در جنوب غربی تهران به حساب می آید، مخاطبان ما روی این کتابفروشی متمرکز هستند.

وی اضافه نمود: ما تا کنون دو بار اعتبار کتابفروشی را تمدید نموده ایم و با توجه به موقعیت شهر کتاب هفت چنار به طور کامل تمدید شده و مشارکتی نبوده است.

معدن نژاد کتاب های رمان را پرمخاطب ترین کتاب های این طرح در این شعبه دانست و کتاب های موفقیت و روانشناسی در رتبه دوم جای داد.

وی عظیمترین مساله طرح تابستانه کتاب را ضعف اطلاع رسانی دانست و گفت: برای این موضوع کاری صورت نگرفته است چون کتابفروشان خودشان به طور مستقل نمی توانند کاری نمایند. اگر تبلیغات گسترده، مثل نمایشگاه کتاب برای این طرح در نظر گرفته گردد، می تواند بسیار به پیش برد اهداف آن برای حمایت از کتابفروشی ها یاری کند.

این کتابفروش اضافه نمود: بسیاری از مخاطبان ما از وجود چنین طرحی بی اطلاع اند، مگر کتابخوان های خاصی که روی اخبار کتاب هم متمرکز هستند. تعداد کسانی که از طرح اطلاع دارند، انگشت شمار است.

طرح تابستانه فرصت آشتی با کتابفروشی هاست

یراقچی، مدیر کتابفروشی پنجره، گفت: در طرح تابستانه به طور نسبی استقبال بیشتری داشته ایم. برای معرفی این طرح تبلیغ و به وسیله اینستاگرام کتابفروشی و به وسیله تلفنی، اطلاع رسانی کردیم.

وی اضافه نمود: بسیاری افراد نمی دانند طرح تابستانه ای وجود دارد و این نکته مهمی است. وقتی مشتری می آید، در خود کتابفروشی متوجه می گردد طرح تابستانه ای هست، با این که پوسترهایش را به ویترین زده ایم. روی طرح به اندازه کافی تبلیغ نشده است، باید بیشتر شناخته گردد و جا بیفتد. ما کوشش کردیم به مخاطبان کتاب اطلاع بدهیم به هوای این طرح هم که شده پایشان به کتابفروشی باز گردد.

یراقچی گفت: تا امروز دو بار اعتبار ما تمدید شده است، امکان دارد این دو روز انتهای هم یک بار دیگر آن را تمدید کنیم.

وی برگزار نشدن نمایشگاه کتاب، در استقبال از طرح بی تاثیر دانست و اضافه نمود: سال های گذشته هم که نمایشگاه برگزار می شد، طرح های فصلی کار خودش را انجام می داد. در تابستان به طور کلی فروش بهتر است و در مرداد ماه، خواننده کتاب بیشتر می گردد و این طرح هم به آن یاری می نماید. این تخفیف ها با توجه به گرانی در همه بخش ها و افزایش قیمت کتاب، فرصت خوب و زمنیه ای برای مراجعه مخاطبان به کتابفروشی هاست و در او شوق ایجاد می نماید.

وی مهم ترین مساله در طرح تابستانه را کم بودن بودجه اختصاص یافته به هر فرد دانست و اضافه نمود: دست کم 200 تا 300 هزار تومان اعتبار برای هر فرد لازم است که بتواند کتاب بخرد. اگر مخاطب دو کتاب بردارد، 150 هزار تومان اعتبار او به انتها می رسد و این طرح عطش خرید کتاب بعضی کتابخوان ها را رفع نمی نماید.

یراقچی اطلاع رسانی بهتر و بیشتر را نکته ای مهم برای بهتر برگزار گردیدن این طرح های حمایتی دانست و گفت: هرچه تبلیغات به ویژه در فضای مجازی، وسیع تر باشد، تاثیر بهتر و بیشتری خواهد گذاشت. از سوی دیگر سامانه با مسائلی رو به رو است، کتاب های جدید هنوز در سامانه ثبت نشده اند و کتاب بعضی ناشران نیز در آن وجود ندارد البته دیگر به این مسائل عادت نموده ایم.

وی اضافه نمود: طرح های فصلی، نشان دهنده توجه وزارت فرهنگ و ارشاد به مخاطب کتاب و مایه دلگرمی است اما به طور کلی اگر کتاب ها به درستی به مخاطبان معرفی گردد، ارزش های کار کتاب مطرح گردد مردم کتابخوان می شوند. وقتی فردی برای خرید یک کتاب می آید و به او کتاب های دیگر را معرفی می کنیم، بیشتر از 5 کتاب را می خرد، این شوق را در خریداران کتاب می بینم اما برای خرید سر در گم هستند.

این کتابفروش، یکی از مسائل کتابخوانی در ایران کتابفروش ها دانست و گفت: شاید کتابفروش ها احتیاج به آموزش و گذراندن دوره و کسب تجربه دارند، این خود مساله مهمی است، اگر یک کتابفروش خوب در کتابفروشی باشد، می تواند چندین کتابخوان بسازد و حتی یک محله را کتابخوان کند.

در طرح تابستانه برای خرید به مخاطب کتاب انگیزه می دهیم

ضیغمی مدیر فروشگاه خانه کتاب امیر، در شرح شرایط کتابفروشی ها در طرح تابستانه گفت: هرگونه ایجاد هیجان و انگیزه برای خرید، آن هم کالاهایی که ضروری به نظر نمی رسد، به افزایش توجه به آن محصول یاری می نماید و طرح هایی که تخفیف کتاب هستند نه تنها به خرید بهتر کتاب یاری می نماید، بلکه زمینه آشنایی با کتاب را هم فراهم می آورد.

وی اضافه نمود: طرح تابستانه در فروش ما تاثیر زیادی داشته است، اما خود ما هم انگیزه خرید را در مشتری ایجاد می کنیم. وقتی مشتری برای خرید کتاب می آید با معرفی طرح، افراد دیگری را نیز به مشارکت در طرح تابستانه دعوت و از سوی دیگر اگر قرار به خرید یک کتاب داشته است چند کتاب، با استفاده از طرح تابستانه تهیه می نماید.

ضیغمی ادامه داد: وقتی هیجان نمایشگاه کتاب فروکش می نماید فروش بازار کتاب به ویژه در تهران افت محسوسی دارد، این نکته نشان می دهد مخاطب همه بودجه و سرمایه گذاری خود را در نمایشگاه کتاب مصرف نموده و احتیاج چند ماهه خود را رفع می نماید.

این کتابفروش، با اشاره به اهمیت درس خواندن دانش آموزان در خانه، گفت: نکته دیگری که در این طرح اهمیت دارد نبودن کتاب های درسی و یاری درسی است؛ چون افراد کتاب مورد نظر خود را در هر مقطع زمانی تهیه می نمایند؛ اما کتاب های عمومی و داستانی، کتاب های پرفروش این طرح ها می شوند و در خرید مخاطبان تاثیر چشمگیری دارند. با توجه به شرایط معیشتی مردم و گرانی کتاب اگر کتاب های یاری درسی هم در دوره های بعدی به این طرح اضافه گردد، خدمت عظیمی به دانش آموزان خواهد بود. با توجه به در خانه ماندن بچه ها و غیرحضوری شدن مدارس کتاب های یاری درسی اهمیت بیشتری پیدا می نماید، تهیه آنها سختی های خود را دارد و لازم است.

وی با بیان اینکه از اعتبار طرح اندکی باقی مانده، اضافه نمود: احتمالا در این یکی دو روز باقی مانده اعتبار را تمدید خواهیم کرد. با توجه به افزایش قیمت کتاب 30 هزار تومان هم تخفیف خوبی است اما کم است، قیمت کتاب بیش از دو برابر افزایش داشته است. تخفیفی که در طول سال ها در طرح های فصلی ارائه شده از 20 هزار تومان به 30 هزار تومان افزایش پیدا نموده است. به همین دلیل خیلی به چشم نمی آید و با یک کتاب اعتبار مشتری برای خرید آن به انتها می رسد. بالاتر بودن رقم تخفیف برای هر فرد می تواند تاثیر چشم گیری در مطالعه کتاب بگذارد.