آیا مصرف قرص ضدبارداری باعث ریزش مو می گردد؟ - گیگابلاگ

برخی از زنان در حین مصرف قرص ضدبارداری متوجه می شوند که موهایشان نازک شده یا می ریزد. برخی از زنان هم بعد از قطع مصرف قرص به این مشکل دچار می شوند. پروژستین، یکی از مواد تشکیل دهنده این محصولات است که ممکن است در ریزش مو نقش داشته باشد. پروژستین، هورمونی است که فعالیت آندروژنی دارد؛ یعنی مشابه هورمون های مردانه عمل می نماید.

در این مقاله ازخبرنگاران مگ درباره قرص های ضدبارداری، عوارض جانبی آن ها و تأثیر آن ها روی سلامت موها صحبت می کنیم. اگر می خواهید درباره ارتباط بین قرص ضدبارداری و ریزش مو و نحوه مقابله با اثرات منفی آن روی سلامت موها اطلاعات بیشتری کسب کنید، با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.

نحوه عملکرد قرص های ضدبارداری

قرص های ضدبارداری با روش های مختلف احتمال باردار شدن را کاهش می دهند. این داروها از آزاد شدن تخمک به وسیله تخمدان ها جلوگیری می نمایند. بعلاوه با غلیظ کردن مخاط دهانه رحم مانع رسیدن اسپرم به تخمک می شوند. قرص های ضدبارداری پوشش داخلی رحم را هم تغییر می دهند. درنتیجه، اگر تخمک بارور شود، معمولا به دلیل این تغییر نمی تواند در رحم لانه گزینی و رشد کند. روش های مختلف پیشگیری از بارداری شامل پچ های پوستی (چسب ضدبارداری)، ایمپلنت ها و حلقه های واژن هم به همین شکل عمل می نمایند.

• 12 روش طبیعی و آسان برای متعادل کردن هورمون ها

انواع قرص ضدبارداری

قرص های ضدبارداری به 2 نوع ترکیبی و پروژسترونی تقسیم بندی می شوند. این داروها به وسیله پزشک تجویز شده و شما می توانید آن را 1 بار در روز در ساعت تعیینی مصرف کنید. بسته به نوع قرص، ممکن است لازم باشد هر ماه 7 روز از مصرف قرص خودداری کنید.

قرص های ضدبارداری ترکیبی

این نوع قرص های ضدبارداری حاوی پروژسترون و استروژن هستند. پروژستین، شکل سنتتیک (مصنوعی) پروژسترون است. پروژسترون، هورمونی است که تخمدان ها به طور طبیعی آزاد می نمایند. استروژن هم در قرص ها به شکل سنتتیک وجود دارد. ممکن است پزشک قرص های ترکیبی را برای افراد زیر مناسب ندانسته و تجویز نکند:

• زنان بالای 35 سال
• زنانی که سیگار می کشند.
• زنانی که سابقه سرطان سینه یا لخته شدن خون را دارند.

قرص های ضدبارداری حاوی پروژستین

به این نوع قرص ها مینی پیل (Minipill) هم گفته می شود. این قرص ها فقط حاوی پروژستین بوده و برای افرادی که نمی توانند از قرص های حاوی استروژن استفاده نمایند، گزینه مناسبی هستند.

عوارض جانبی قرص های ضد بارداری

هر 2 نوع قرص ضدبارداری عوارضی ایجاد می نمایند که می تواند در افراد مختلف، متفاوت باشد.

عوارض قرص های ضدبارداری ترکیبی

عوارض جانبی این نوع قرص شامل موارد زیر می شود:

• حساسیت سینه ها به لمس
• حالت تهوع
• سردرد
• خونریزی رسوخی (لکه بینی در اثر مصرف قرص های ضدبارداری)

قرص های ترکیبی می توانند احتمال ترومبوز ورید عمقی (لخته شدن خون در سیاهرگ های عمقی بدن)، حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش دهند.

عوارض قرص های ضدبارداری حاوی پروژستین

تغییر خونریزی پریود، شایع ترین عارضه جانبی قرص های حاوی پروژستین محسوب می شود. ممکن است این تغییرات غیرقابل پیش بینی بوده و شامل چرخه های کوتاهی از لکه بینی باشد. به ندرت، ممکن است افرادی که از قرص های حاوی پروژستین استفاده می نمایند خونریزی شدید داشته باشند یا اصلاً خونریزی نداشته باشند. سایر عوارض این نوع قرص ها عبارتند از:

• حساسیت سینه ها به لمس
• سردرد
• حالت تهوع

قرص ضدبارداری حاوی پروژستین برخلاف قرص ترکیبی احتمال ترومبوز ورید عمقی و سکته را افزایش نمی دهد.

ارتباط بین قرص ضدبارداری و ریزش مو

معمولا موها به صورت چرخه ای رشد می نمایند. آناژن، فاز فعال این چرخه است. در این مرحله که می تواند 7-2 سال طول بکشد، موها از فولیکول ها رشد می نمایند. در مرحله کاتاژن که مرحله انتقالی است، رشد موها متوقف می شود. این مرحله حدود 20-10 روز طول می کشد. تلوژن، مرحله استراحت است. در این مرحله که حدود 3 ماه طول می کشد، موها رشد نکرده و روزانه حدود 100-25 تار مو می ریزد. معمولا حدود 90-80 درصد موها در مرحله آناژن، 5 درصد در مرحله کاتاژن و 15-10 درصد در مرحله ی تلوژن قرار دارند.

قرص های ضدبارداری باعث می شوند که موها خیلی زود و برای مدت طولانی از فاز رشد به فاز استراحت وارد شوند. به این شکل از ریزش مو تلوژن افلوویوم (Telogen Effluvium) گفته می شود. ممکن است طی این فرآیند موهای زیادی بریزند. اگر سابقه طاسی در خانواده وجود داشته باشد، قرص های ضدبارداری سرعت از دست دادن موها را افزایش می دهند.

برخلاف پروژسترون طبیعی، پروژستین فعالیت آندروژنی دارد. بنابراین، می تواند در بدن اثراتی مشابه هورمون های مردانه ایجاد کند. فعالیت آندروژنی قرص ضدبارداری ممکن است به مشکلاتی مثل ریزش مو منجر شود. برخی از پروژستین ها اثرات آندروژنی بیشتری نسبت به بقیه دارند.

علاوه بر قرص، سایر روش های هورمونی پیشگیری از بارداری هم می توانند در ریزش مو یا بدتر شدن آن نقش داشته باشند، از جمله:

• تزریق دپو پروورا (Depo-Provera)
• پچ های پوستی مانند ژولان (Xulane)
• ایمپلنت پروژسترون مانند نکس پلانون (Nexplanon)
• حلقه های واژن مانند نووارینگ (NuvaRing)

عوامل خطر ریزش مو

اگرچه برخی از قرص های ضدبارداری برای درمان طاسی الگوی زنانه استفاده می شوند، اما همه قرص ها چنین اثری ندارند. اگر نسبت به تغییرات هورمونی حساسیت زیادی داشته باشید یا مستعد ریزش موی ناشی از هورمون ها باشید، احتمال زیادی وجود دارد که موهایتان در اثر مصرف قرص ضدبارداری بریزد. سابقه خانوادگی ریزش موی هورمونی، احتمال ریختن موها را در هنگام استفاده از قرص ضدبارداری یا قطع مصرف آن افزایش می دهد.

شدت ریزش موی ناشی از مصرف قرص می تواند خفیف باشد، اما برخی از زنان اندازه زیادی از موهای خود را از دست می دهند. ممکن است هنگام تغییر نوع قرص ضدبارداری هم فرد با مشکل ریزش مو روبرو شود. اگر نگران اثرات منفی قرص های ضدبارداری روی موهایتان هستید، می توانید با پزشک درباره قرص هایی که فعالیت آندروژنی کمی دارند یا روش های غیرهورمونی پیشگیری از بارداری صحبت کنید.

سایر عوامل خطر

عوامل زیادی می توانند به ریزش مو منجر شوند یا شدت آن را افزایش دهند. آموزشگاه انجمن درماتولوژی آمریکا (AADA) عوامل زیر را در بروز این مشکل مؤثر می داند:

• آلوپسی آندروژنیک ارثی: این شرایط ارثی که با هورمون ها مرتبط است به کوچک شدن فولیکول های مو و توقف رشد آن ها منجر می شود.
• افزایش سن: با بالا رفتن سن، در بیشتر افراد سرعت رشد موها کاهش پیدا می نماید. در برخی از افراد، فولیکول ها رشد موها را متوقف می نمایند که این موضوع باعث نازک شدن موها می شود.
• درمان سرطان: شیمی درمانی و پرتودرمانی می توانند در بیماران مبتلا به سرطان باعث ریزش مو شوند.
• زایمان، بیماری یا تجربه وقایع استرس زا: هر نوع استرس می تواند تأثیر منفی روی موها داشته باشد. بعد از برطرف عامل استرس زا، در بیشتر افراد طی 9-6 ماه شرایط موها به حالت قبل برمی شود.
• استفاده از محصولات مضر برای موها: محصولاتی که برای رنگ کردن یا فر کردن موها استفاده می شوند می توانند به مو آسیب زده و باعث ریزش آن ها شوند.
• محکم بستن موها: اگر مدل مو به کشیدن مداوم پوست سر منجر شود، موها به طور دائمی دچار ریزش می شوند.
• عفونت پوست سر: اگر عفونت پوست سر باعث التهاب شود، موها ریخته و لکه های طاسی روی سر ایجاد می شود.
• عدم تعادل هورمونی: سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یا افزایش هورمون مردانه می تواند باعث نازک شدن موها شود.
• ابتلا به بیماری تیروئید: اختلال عملکرد غده تیروئید باعث نازک شدن موها و ریزش آن ها می شود.

درمان ریزش مو

ابتدا باید دلیل ریزش مو تعیین شود تا بتوانید درمان مؤثری را دریافت کنید. معمولا ریزش موی ناشی از مصرف قرص ضدبارداری موقتی است. بعد از چند ماه که بدن به این قرص عادت کرد، ریزش مو هم متوقف می شود. قطع مصرف دارو هم می تواند به حل این مشکل یاری کند.

هر گونه ریزش موی مربوط به قرص های ضدبارداری باید 6 ماه پس از قطع مصرف دارو به خاتمه برسد. اگر ریختن موها متوقف نمی شود یا موها دوباره رشد نمی نمایند، باید به پزشک مراجعه کنید. استفاده از روش های زیر می تواند برای درمان یاری نماینده باشد:

• ماینوکسیدیل: این داروی بدون نسخه که به صورت موضعی روی پوست استفاده می شود، رشد موها را تحریک می نماید.
• کلاه یا شانه لیزری: برخی از مطالعات نشان داده اند که لیزرهای کم توان می توانند به درمان ریزش مو یاری نمایند.
• میکرونیدلینگ: دستگاه میکرونیدلینگ حاوی صدها سوزن کوچک است. در برخی تحقیقات مشاهده شده که این دستگاه می تواند در تحریک رشد موها نقش داشته باشد.
• تزریق کورتیکواستروئید: پزشک این دارو را در مناطقی از پوست سر که موها در حال نازک شدن هستند، تزریق می نماید.
• کاشت مو: کاشت مو در درمان الگوی طاسی مردانه یا زنانه مؤثر است. این نوع ریزش مو به دلیل تغییرات هورمونی رخ می دهد.
• پلاسمای غنی از پلاکت: خون در داخل دستگاهی قرار گرفته و پلاسمای آن جدا می شود. سپس پزشک پلاسما را به نواحی آسیب دیده پوست سر تزریق می نماید.
• مکمل های حاوی ویتامین و مواد معدنی: اگر آزمایش خون کمبود مواد مغذی را نشان دهد، پزشک استفاده از مکمل را توصیه می نماید. مصرف بیش از حد مکمل ها برای سلامتی مضر است. بنابراین، تا زمانی که کمبود مواد مغذی با آزمایش خون تائید نشود، نباید از مکمل استفاد کرد.
• داروها: گاهی اوقات، پزشک برای درمان طاسی الگوی مردانه داروی فیناستراید و برای درمان طاسی الگوی زنانه داروی اسپیرونولاکتون (آلداکتون) را تجویز می نماید.

کلام خاتمهی

در برخی از زنان بین مصرف قرص ضدبارداری و ریزش مو ارتباط وجود دارد. فعالیت آندروژنی پروژستین موجود در این قرص ها در بروز این عارضه نقش دارد. اندازه فعالیت آندروژنی قرص های ضدبارداری با هم فرق دارد. بنابراین، بهتر است زنانی که مستعد ریزش مو هستند از قرص هایی که فعالیت آندروژنی کمتری دارند، استفاده نمایند. استفاده از روش های غیرهورمونی پیشگیری از بارداری هم می تواند برای این افراد مفید باشد.

این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر را بخوانید.

منابع: medicalnewstoday, healthline